“Kutengana kwenu kusiniondolee haki yangu ya malezi”

Malezi ni safari ndefu, yenye changamoto na majaribu lakini upendo wa kweli wa mzazi kwa mtoto haupimwi kwa kuwa pamoja kimwili, bali kwa uthabiti wa kuwajibika bila kujali tofauti.

Kila mtoto anapozaliwa, huwa ni matokeo ya upendo, matumaini na ahadi ya maisha mapya. Ndani yake, wazazi huona ndoto, hofu na wajibu mkubwa wa kuhakikisha analelewa katika mazingira salama, yenye upendo na uelewa.

Lakini pale upendo kati ya baba na mama unapovunjika, mara nyingi ni mtoto anayebeba mzigo mkubwa zaidi wa maumivu hayo, wazazi wakitengana, hisia, malezi na usalama wa mtoto huingia katika mtikisiko mkubwa.

Hivyo basi, sauti ya mtoto ambaye wazazi wake wametengana inapaswa kusikika wazi:

“Mama na baba, kutengana kwenu sisiondolee haki ya malezi kutoka kwenu, mimi bado ni mtoto wenu, bado ninahitaji upendo wenu wote wawili, msininyime nafasi ya kumjua baba wala msinifanye nisiwe karibu na mama. Mimi ni sehemu yenu wote wawili.”

Sheria, dini na maadili ya kijamii yanasimamia wazi kwamba mtoto ana haki ya kulelewa na wazazi wote wawili. Malezi si jukumu la upande mmoja; ni wajibu wa wote wawili. Hata kama uhusiano wa kimapenzi au ndoa umevunjika, jukumu la uzazi haliwezi kuvunjika.

Malezi ni zaidi ya chakula, ada au mavazi, ni uwepo wa kihisia, mazungumzo, ushauri, na mwongozo wa kila siku, ni kumfundisha mtoto thamani ya maisha, upendo, heshima, ujasiri na maadili.

Haki hii ya malezi ni kama mwanga wa taa mbili zinazomulika njia ya mtoto ukizima moja, giza linazidi linatanda na kuanza kupoteza uwelekeo.

Watoto wengi wanaolelewa na mzazi mmoja hukumbana na changamoto kubwa zinazoweza kuathiri maendeleo yao ya kihisia, kisaikolojia na hata kitabia moja ya madhara hayo ni upweke

Mtoto anayelelewa na mzazi mmoja mara nyingi hukosa ule “usawa wa kihisia” unaotokana na uwepo wa wazazi wote wawili, upendo wa mama humtuliza, lakini uwepo wa baba humjengea ujasiri, kukosekana kwa mmoja humwachia mtoto pengo lisilojazwa kwa urahisi.

Lakini pia mtoto wa kiume anayekosa baba mara nyingi hukosa mfano wa mwanaume wa kuiga mtu wa kumfundisha uwajibikaji, uongozi na uthabiti pia mtoto wa kike anayekosa baba anaweza kukosa uelewa wa namna ya kuhusiana kwa heshima na wanaume, jambo linaloweza kuathiri uhusiano wake wa baadaye.

Wengine hujiona kama sababu ya migogoro ya wazazi wao, mtoto anaweza kuanza kujiuliza: “Kwa nini baba alinitema?”, “Kwa nini mama hataki nionane na baba?” Mawazo haya huleta huzuni, kujiona wa thamani ndogo, na wakati mwingine chuki dhidi ya upande mmoja wa mzazi.

Kukosa msaada wa pamoja wa wazazi kunaweza kumfanya mtoto ashindwe kufikia malengo ya kielimu au kijamii. Wakati mwingine, mzazi mmoja anapobeba mzigo wote, uwezo wa kifedha hupungua, jambo linaloathiri ustawi wa mtoto.

Tafiti nyingi zinaonyesha kuwa watoto wanaokua katika familia zisizo kamili mara nyingi huathirika kijamii wengine hujihusisha na tabia zisizofaa, ukosefu wa nidhamu, au hata kuwa na mitazamo hasi kuhusu ndoa na familia kwa ujumla.

Wazazi wote wanao wajibu pale wanapokuwa wametengana

Baba ana nafasi muhimu katika ukuaji wa mtoto wake licha ya mgawanyiko, baba hapaswi kujitenga na maisha ya mtoto, wajibu wake unabaki kuwa ule ule , kuhakikisha mtoto anapata mahitaji ya msingi elimu, afya na ulinzi, kutoa muda wa ubora na mazungumzo yenye kujenga, kumpa mtoto uongozi wa kimaadili na mfano wa nidhamu, kumtuliza mtoto hata kama hakuwa na uwezo wa kuishi pamoja na mama, bado ana upendo usio na mipaka kwake.

Baba anapokuwa karibu, mtoto wa kiume hujifunza kuwa mwanaume wa kuwajibika, na mtoto wa kike hujifunza kuheshimu wanaume bila hofu.

Wajibu wa mama hauishii kwenye kulea peke yake, mama ana jukumu kubwa la kulinda haki ya mtoto kuwa na uhusiano mzuri na baba yake, mara nyingi, hasira za mapenzi zilizovunjika huwafanya baadhi ya wanawake kuwaweka watoto katikati ya migogoro.

Ni busara kwa mama kuelewa kwamba kumpa mtoto nafasi ya kuwa karibu na baba yake si udhaifu, bali ni hekima na upendo wa kweli, ni kumlinda mtoto dhidi ya chuki, kukosa mwelekeo, na mateso ya kihisia.

Mama pia anapaswa kushirikiana na baba katika maamuzi muhimu ya maisha ya mtoto elimu, afya, tabia, na malezi kwa ujumla, hili linaimarisha uthabiti wa mtoto na kumjenga kuwa na imani kwa wazazi wote.

Wazazi wanapoweza kushirikiana kwa heshima na uwazi hata baada ya kutengana, mtoto anapata faida kubwa, anaona mfano wa watu wazima waliokomaa kihisia, wanaoweza kushirikiana kwa ajili ya jambo kubwa zaidi kuliko tofauti zao mustakabali wa mtoto wao.

Ushirikiano huu unaweza kuchukua sura nyingi, kuweka ratiba ya wazi ya kumwona mtoto, kuamua kwa pamoja masuala ya shule na afya, kuepuka kumsema vibaya mzazi mwingine mbele ya mtoto, kutoa msaada wa kifedha na kihisia bila masharti.

Haya ni mambo madogo kwa wazazi, lakini makubwa sana kwa moyo wa mtoto.

Kwa hiyo, mama na baba, kumbukeni; Mtoto wenu hana kosa katika mgawanyiko wenu, Mtoto wenu anahitaji pande zenu zote mbili ili kukua vyema, mtoto wenu ana haki ya upendo, mwongozo na malezi ya baba na mama.

“Msigeuze tofauti zenu kuwa kifungo cha huzuni kwa mtoto, kutengana kwenu kusiwe sababu ya kumtenga naye mmoja wenu, mimi bado ni damu yenu, bado ninahitaji nyote wawili.” Sauti ya mtotot ambaye baba na mama yake wametengana

Kwa maneno haya, kila mtoto ambaye wazazi wake wametengana anapaswa kusikika sio kwa kulia, bali kwa sauti ya matumaini. Haki ya mtoto ni kupendwa, kulelewa na kuungwa mkono na wazazi wake wote wawili, bila kujali walipo au wanavyoishi.

Uhusiano wa kifamilia unaweza kuvunjika, lakini uhusiano wa mzazi na mtoto hauwezi kuvunjika. Mama na baba, kumbukeni kuwa mna jukumu la pamoja — siyo kwa sababu ya uhusiano wenu, bali kwa sababu ya uhai mliouleta duniani.

“Kutengana kwenu sisiondolee haki ya malezi kutoka kwenu.”